Het is goed om met je verlies bezig te zijn. En het is goed om niet met je verlies bezig te zijn. Juist de afwisseling maakt dat verlies zijn eigen plek in je leven kan krijgen.
Ieder op zijn eigen manier
Rouwen is een gezonde reactie op verlies. En ieders antwoord op dat verlies is uniek; er zijn geen vaste regels. Er is ook geen tijdslimiet voor rouwen. Mensen zeggen wel eens dat het verdriet over moet zijn als alle seizoenen een keer voorbij zijn gekomen. De rouwende gaat soms aan zichzelf twijfelen als dat niet zo is: ‘Doe ik het wel goed? Ben ik wel normaal?’ Het antwoord is ja! Het is wellicht een troost dat je, als je veel verdriet hebt, ook veel van iemand hebt gehouden. Rouw is de achterkant van liefde.
Rouw kent vele vormen en toont zich in emoties, gedrag, gedachten, fysieke en spirituele reacties. Dat is heel normaal. Na een verlies wisselen slechte en goede dagen elkaar af. De ene dag dringt het verlies zich aan je op en lijkt er niets anders te bestaan. De andere dag is er aandacht voor veranderingen en nieuwe dingen. Juist die slingerbeweging maakt dat je vooruit komt in je rouwproces. Het is belangrijk dat je tijd neemt voor de pijn én tijd neemt om er niet mee bezig te zijn en afleiding te zoeken. Hoe je dit doet, is heel persoonlijk.
Alles wat er is, mag er zijn
Zo kijken, geeft ruimte. Dat betekent wel dat je moet kijken, ook bezig moet zijn met je verlies. Wanneer gedrag zoals vermijden, isoleren, claimen, vastklampen en emotioneel afsluiten korte tijd voorkomt, dan is dat geen groot probleem. Dat hoort bij rouwen. Maar wanneer dit gedrag maandenlang aanhoudt of extreme vormen aanneemt, denk er dan eens aan om hulp te zoeken. Uiteindelijk is het toch de bedoeling om je verlies te ‘verweven’ in je leven, deel te laten zijn van jouw verhaal. En dat verhaal, dat is alleszins de moeite waard om verteld te worden!