Wat is trauma?

Als mensen het over trauma hebben, dan bedoelen ze vaak datgene wat ze hebben meegemaakt. Trauma zit echter niet in de gebeurtenis, maar in hoe je deze gebeurtenis ervaart of hebt ervaren. Wat voor de een overweldigend is, kan voor de ander schokkend maar behapbaar zijn.

Maar als de stress te veel is, als je je hulpeloos of machteloos voelt en vechten of vluchten niet kan, dan kan een traumareactie ontstaan. Je lijf bevriest en vanbinnen ontstaat een splitsing: een oplettende poortwachter zorgt ervoor dat de deur naar de pijnlijke gebeurtenis op slot blijft. Die kan de vorm aannemen van verdringen, sterk zijn, dóórgaan, controleren, voortdurend alert zijn, bezig blijven, zorgen voor anderen in plaats van voor jezelf, et cetera. Je zet als het ware een masker op.




Overlevingsmodus als ‘normaal’

Langzamerhand wordt deze overlevingsmodus 'normaal'. Maar dat is het niet, want je levert je vitaliteit in. Steeds als je opnieuw getriggerd wordt, reageert je lijf en doe je je best om de onprettige gevoelens te onderdrukken. Als er sprake is van trauma, dan wordt rouwen moeilijk. Trauma houdt de deur naar rouw dicht. Want stel je voor als je gaat voelen hoe het vanbinnen bij jou is… dat kan veel angst oproepen. Als dit bij jou zo is, dan kunnen we eerst met het trauma werken.

Trauma gaat over momenten/periodes van overweldiging en overspoeling, waar je het zelf niet meer geregeld krijgt en alle controle hebt verloren. Trauma is een ervaring van pijn, verlamming, paniek, angst, alleen, niet te begrijpen, vertrekken, geen woorden hebben, afwijzing, te veel, te groot, te lang durend. In alles is de ervaring ‘te…’.  
Door deze ervaring wordt er iets van je afgepakt zonder dat je daar iets over te vertellen hebt. Zoals veiligheid, vertrouwen, bestaansrecht, onkwetsbaarheid, levendigheid, …

Trauma is een chronische verstoring van verbondenheid (citaat Stephen Porges).




Een gebeurtenis die als traumatisch wordt ervaren, raakt het overlevingsmechanisme. Ofwel: de stress wordt zó hoog dat je normale verwerkingsmogelijkheden tekort schieten. De ervaring is zó overspoelend dat gevoelens en gewaarwordingen geblokkeerd worden. Dit leidt tot intense fysieke reacties, de antennes voor gevaar staan aan en je blijft continu alert omdat je elk moment het gevoel hebt dat er weer iets onvoorspelbaars kan gebeuren. Bewust of onbewust. Deze alertheid kost veel energie en gaat vaak samen met onrust, slaapproblemen, gevoelens van onveiligheid en uitputting. 
 

Shocktrauma

Shock-trauma is enkelvoudig trauma, is eenmalig, onverwacht, heeft een begin en een eind, en is meestal snel voorbij. Denk aan een ernstig verkeersongeval, een natuurramp, overlijden van een dierbaar iemand, verkrachting of aanranding, een inbraak. 
 
Een shocktrauma: 
  •  Is plotseling en onverwacht.
  •  Roept extreme gevoelens op van machteloosheid, angst en afschuw. Is overweldigend.
  • Confronteert je (in)direct met dood of tast je (fysieke) integriteit aan. 
           - Je maakt de gebeurtenis zelf mee.
           - Je bent getuige van de ingrijpende gebeurtenis.
           - Je verneemt dat een directe naaste zo'ngebeurtenis meemaakte.
           - Je bent (professioneel) betrokken bij de nasleep van de gebeurtenis.
              Bijvoorbeeld door de beelden te zien of de verhalen te horen. 
 

Relationeel trauma

Relationeel trauma gaat over wat mensen elkaar (on)bedoeld aandoen. Met klachten in het hier en nu die vaak onverklaarbaar zijn, waarbij het trauma niet bewust is. Ontwikkelingstrauma gaat over dat wat kinderen wordt aangedaan, waardoor hun ontwikkeling beschadigd wordt. Intergenerationeel trauma gaat over trauma dat van generatie op generatie wordt doorgegeven.
 
Veel trauma komt uit de eerste twee jaar van het leven. Onder meer door het overnemen van de traumagevoelens van de moeder en later haar overlevingspatronen. Een kind kan namelijk nog geen onderscheid maken tussen de eigen gevoelens en gevoelens van zijn moeder.
Een ingrijpende ervaring op jonge leeftijd, door een bekende die het kind vertrouwt, en die zich herhaalt, heeft de allergrootste impact op het leven. Het meest voorkomend is emotionele verwaarlozing. Dit opent de deur voor andere trauma’s en kan herstelmogelijkheden verminderen.



Trauma is altijd verlies

Niet elk verlies is trauma, maar elk trauma bevat wel verlies. Vaak is ook het trauma zelf een verlies, bijvoorbeeld bij de dood of vertrek van een ouder. Of het verlies in/van het trauma heeft meer invloed omdat er al eerder een traumatische ervaring was. De enige manier om ermee te dealen, is de pijn van het trauma te erkennen.

Pas als dát kan, kan er ruimte voor rouw ontstaan. Rouwen vraagt immers om toegang tot emoties, traumareacties verstoren emoties. De dynamiek van vermijding en splitsing blokkeert de integratie van het verlies.




BrightBlue helpt

BrightBlue inspireert coaches en therapeuten om hun eigen specialisatie te verdiepen door moeiteloos te werken met rouw en met het verlies in elke coachvraag. Ontwikkel je je verder als rouwcoach, dan begeleid je cliënten niet alleen naar het bereiken van hun doelen, maar ook naar het vinden van hun eigen pad naar een lichter en vervullend leven.

BrightBlue helpt volwassenen die zichzelf kwijt zijn in rouw, trauma of burn-out om vanuit veerkracht  hun eigen weg naar een lichter leven te vinden. Je bent welkom als je klaar bent om in jezelf te investeren. Je hebt al waardevol innerlijk werk verricht, maar voelt dat er meer is om te ontdekken. Nu is het tijd om ruimte te maken voor jezelf, op weg naar groei en vernieuwing.


Neem direct contact op

BrightBlue helpt